01 Organisatorische aspecten
 >  Dagstart
Introductie: wat is een dagstart?

Werkzaamheden van Heijmans bevinden zich in hoog risico omgevingen en personele samenstellingen wisselen veelvuldig. Om deze situatie(s) voldoende te beheersen is het belangrijk om elke dag te starten met een afstemmingsmoment tussen medewerkers. Om deze reden besteden we in deze toolboxmeeting aandacht aan het onderwerp 'dagstart'. 

  • De dagstart is een vast afstemmingsmoment aan het begin van een dienst tussen een operationeel leidinggevende en een of meerdere medewerkers. De dagstart kan gedurende de dag ook herhaald worden indien er een nieuwe werkploeg start.
  • Een dagstart is kort. Richttijd: 5-15 minuten. 
  • Het doel van de dagstart is om alle informatie met elkaar te delen die benodigd is om werkzaamheden effectief en veilig uit te kunnen voeren.
Hoe houd je een dagstart

Een dagstart kan op verschillende wijze plaatsvinden. Dit is afhankelijk van de groepsgrootte, de uit te voeren werkzaamheden, de beschikbare ruimte, etc. Hieronder volgt een voorbeeld agenda. Onderstaande dik gedrukte onderdelen moeten in elke dagstart aan bod komen.

1) Check-in. 

    Dit onderdeel van de dagstart bestaat uit de volgende onderdelen:

  • De aanwezigen leren elkaar kennen. Nieuwe medewerkers worden bijvoorbeeld voorgesteld.
  • De operationeel leidinggevende deelt noemenswaardige mededelingen.
  • De operationeel leidinggevende vraagt de aanwezigen naar omstandigheden die invloed (kunnen) hebben op het functioneren van medewerkers: lief & leed. Bijvoorbeeld eventuele tijdelijke lichamelijke beperkingen. De operationele leidinggevende geeft aan dat dergelijke zaken ook na de dagstart bij hem/haar kenbaar gemaakt kunnen worden. 

2) Terugkijken op gisteren.

Dit onderdeel van de dagstart is interactief. De operationeel leidinggevende is de gespreksleider. De aanwezigen bespreken navolgende punten:

  • Welke werkzaamheden zijn er gisteren uitgevoerd. 
  • Welke gevaren/risico's waren er. 
  • Welke maatregelen waren er getroffen en/of hoe hebben deze maatregelen gewerkt.

3) Vooruitkijken naar vandaag.

Dit onderdeel van de dagstart is ook interactief. De operationeel leidinggevende is de gespreksleider. De aanwezigen bespreken navolgende punten:
  • Welke werkzaamheden worden er vandaag uitgevoerd.
  • Welke gevaren/risico's zijn er. Denk hierbij ook aan weersomstandigheden, raakvlakken onderling (gelijktijdig en opeenvolgend) en raakvlakken met nevenaannemers & de omgeving (bijvoorbeeld doorgaande exploitatie). 
  • Welke maatregelen worden er getroffen. Wie treft deze maatregelen?

4) Afsluiting.

De operationeel leidinggevende sluit de dagstart af door gelegenheid te bieden voor het stellen van vragen.


Hulpmiddelen zoals whiteboards of beeldschermen helpen bij het geven van dagstarts. Bijvoorbeeld om schetsen te kunnen maken of een actielijst inzichtelijk te maken.

Een operationeel leidinggevende kan tijdens een dagstart gebruik maken van open, gesloten en controle vragen.​​​​​​​

Wat is het verschil tussen een LMRA, dagstart en een startwerkinstructie?

Een LMRA (Laatste Minuut Risico Analyse) is een laatste vangnet om veiligheids-, gezondheids- en milieurisico's te identificeren en te elimineren: individuele medewerkers voeren voorafgaande aan alle werkzaamheden een beknopte risicobeoordeling uit om vast te stellen of er nog onbeheerste risico's zijn op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu en nemen beheersmaatregelen om deze risico's te beheersen. Het is niet verplicht om een LMRA te registreren.

Een dagstart is een kort afstemmingsmoment aan het begin van een dienst tussen een operationeel leidinggevende en een of meerdere medewerkers. Een dagstart richt zich zowel op het werk, als op 'sociale veiligheid'. Het is niet verplicht om een dagstart te registreren. 

Een startwerkinstructie, ookwel startwerkbespreking of startwerkoverleg, is een overlegmoment tussen een operationeel leidinggevende en een of meerdere medewerkers. Een startwerkoverleg wordt niet dagelijks gehouden, maar in grotere intervallen. Een startwerkinstructie moet worden geregistreerd.   

Voorbeeld vragen die gebruikt kunnen worden bij de dagstart

Terugkijken. 

  1. Hoe ging het gisteren?
  2. Wie kan er een succes van gisteren vertellen?
  3. Wie heeft een onderwerp om te bespreken?
  4. Is dit onderwerp herkenbaar?
  5. Wie kan de situatie uitleggen?
  6. Hoe kan de situatie worden voorkomen?

Vooruitkijken.
  1. Wat gaat er vandaag gebeuren?
  2. Is deze planning haalbaar?
  3. Wat gaat helpen om de planning te halen?
  4. Heeft er nog iemand hulp nodig?
  5. Ziet er iemand nog onbeheerste risico's?
  6. Ziet er iemand nog onbeheerste raakvlakken?
  7. Zijn er nog andere mededelingen?

Team betrekken
  1. Wat vind jij hiervan?
  2. Heb je nog een idee?
  3. Is dit de beste oplossing?
  4. Lossen we hierdoor de gehele situatie op?
  5. Wat verklaart het verschil tussen jou en Kees?
  6. Welke afspraken hebben we gemaakt?

Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.